Netwerkbeheer in GIS realiseren begint met een datamodel

De basis van een GIS als beheerinstrument is het datamodel. Hoe zet ik dat op en hoe krijg ik mijn assetgegevens daar vervolgens op een correcte en betrouwbare wijze in? Het generieke utility-informatiemodel, onderdeel van de Utility Network Management-extensie, biedt voor utility-bedrijven een passende oplossing.

Basis utility-informatiemodel
Er is in de Utility Network Management-extensie bewust gekozen om een generiek informatiemodel aan te bieden. Dit model is in de kern geschikt om vervolgens diverse domeinen (elektriciteit, gas, warmte, water, riolering, telecom) te modelleren. Deze aanpak maakt het mogelijk om netwerken, zoals we die nu kennen met al hun relevante eigenschappen te modelleren, maar ook componenten, die nieuw zijn in de netten van de toekomst, eenvoudig toe te voegen.

Informatiemodel van de Utility Network Management-extensie

Dit informatiemodel maakt het mogelijk uitgewerkte datamodellen te creëren voor bovengrondse en ondergrondse assets, productie-, transport- en distributienetten, kabel/leiding of geulenmodel. Om een paar cruciale zaken uit het informatiemodel te lichten:
• Datamodellering vindt vooral plaats in de netwerksecties Domein en Structuur.
• Netlogica wordt geregeld in de netwerktopologie.
• Bedrijfsregels voor assets worden vastgelegd in regels.

Datamodel gefundeerd op informatiemodel
Om vervolgens tot een uitgewerkt datamodel te komen op basis van het verstrekte informatiemodel zijn er een aantal Utility Network Management -extensie uitgangspunten en is het van belang het bestaande datamodel in ogenschouw te nemen.
Een van de belangrijkste zaken is het ‘mappen’ van bestaande soorten bedrijfsmiddelen of objecttypen naar de featureklassen binnen Domein en Structuur-netwerken en de twee categorieniveaus daaronder.

Bestaande definitie Objecttype Dienstkraan
Utility Network Management -extensie mapping
Featureklasse Device -> Assetgroup Afsluiter -> Assettype Dienstkraan

Netwerktopologie
Om connectiviteit en het wel of niet mogen passeren van bepaalde objecten te sturen, wordt netwerktopologie toegepast in de Utility Network Management -extensie. De netwerktopologie wordt opgebouwd uit een aantal verschillende componenten: de features zelf, associatie en containment-regels en metadata. De gewenste Network Topology Index en de daarmee uitvoerbare tracetypen zijn dus van belang bij het opzetten van een passend informatiemodel.

Afbeelding: Componenten die gezamenlijk een Network Index bepalen.

Bedrijfsregels
Bedrijfsregels maken een belangrijk onderdeel uit van het Utility Network Management-informatiemodel. Bedrijfsregels zijn te verdelen in twee categorieën, namelijk associatieregels (connectiviteitregels, structuur associaties en containment associaties) en attribuutregels. Ze worden geïnterpreteerd bij het editen van objecten. Door het gebruik van deze regels wordt de integriteit van de dataset bewaakt.

Best practice
Om uiteindelijk een migratie van een bestaande (op Esri-gebaseerde of non-Esri-)dataset naar een Utility Network Management -extensiedatamodel te bewerkstelligen is een best practice beschikbaar. Deze best practice bestaat uit een aantal stappen, afgebeeld in volgend diagram:

Vanuit een bron-geodatabase wordt door middel van een Schema Mapping (Excel-werkboek) en een FME Workbench data conform het nieuwe datamodel en Utility Network Management-regels en andere stamdata in een Asset Package gelezen. Dit Asset Package wordt vervolgens met een standaard importfunctie geladen in een omgeving. Er zijn voorbeeld Schema Mappings en FME Workbenches voor de diverse domeinen (elektriciteit, gas en water). Deze voorbeelden gaan uit van de bij de extensie meegeleverde sample database modellen. Ze zijn een goed uitgangspunt om een nieuwe ‘mapping’ op te zetten voor andere bronmodellen.

Esri Nederland maakt al gebruik van deze best practice in Utility Network Management-extensie in een Proof of Concept-werkpakket om bestaande netwerken om te zetten naar netwerken in de extensie.

Dit blog is het laatste uit een serie van vijf blogs, geschreven door Gert van Dijk. Hij is business developer utilities bij Esri Nederland. Gert heeft al 30 jaar ervaring in de sector en nu 10 jaar werkzaam bij Esri Nederland. Hiervoor was hij werkzaam bij GE en Siemens. In eerdere blogs is de Esri Utility Network Management-extensie geïntroduceerd als een oplossing voor assetregistratie en zijn diverse functionele ontwikkelingen belicht.

Wilt u meer weten over de ArcGIS Utility Network Management-extensie? Schrijf u dan in voor de Esri GIS Tech op dinsdag 10 april via deze link. Hier zullen Gert van Dijk en zijn Amerikaanse collega Tom Brown, die aan de wieg stond van de ontwikkeling van de extensie, een presentatie geven.

Volgend Artikel

Met imagery zie je meer, weet je meer en doe je meer

Lees dit artikel