Nog niet eens zo heel lang geleden ging een karteerder met een geprinte foto en een kleurpotlood het veld in om ter plekke het terrein na te tekenen en van betekenis te voorzien door de functies van elk stukje te noteren: fietspad, busbaan, parkeerterrein, noem maar op. Inmiddels is de digitalisering vele stappen verder, maar toch meten nog veel landmeters ter plekke het terrein in, of is er een duur karteerstation nodig om de beelden in 3D te karteren. Het werken met True Orthofoto’s maakt ook dat overbodig. Met True Ortho’s wordt niet alleen het karteren efficiënter, maar het levert ook nog eens mooie nieuwe features voor de karteerder en voor andere beleidsterreinen.
Bertjan Zwerver is technisch consultant bij Esri Nederland en heeft voorheen twintig jaar bij het Kadaster gewerkt. Als expert in karteren en fotogrammetrie heeft hij veel ervaring opgedaan met geautomatiseerde processen om van 2D-registraties naar 3D-registraties te komen. Bertjan: “De True Orthofoto is al lang geen noviteit meer, maar het is verbazingwekkend dat ze nog zo weinig toegepast worden. Daar wil ik graag een lans voor breken, want het levert vele voordelen op. Voor het actualiseren van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) zijn de karteereisen voor objecten 20 centimeter. Op deze foto is duidelijk te zien dat die marge veel groter is dan die 20 centimeter en deze panden kunnen dus niet gekarteerd worden:
Op het moment dat u een True Orthofoto heeft, zoals deze, dan kan het wel:
Als je niet de beschikking hebt over True Orthofoto’s, zijn er in principe twee opties. Ofwel een landmeter gaat naar buiten met een GPS-stok of een tachymeter en meet het terrein in. Ofwel je gebruikt stereo-fotogrammetrie. Daar heb je dan wel een duur workstation voor nodig, een dubbel scherm, software en een bijbehorende speciale bril. Met True Orthofoto’s wordt dit allemaal veel eenvoudiger. De karteerder kan zelfs thuis met een eenvoudige laptop hetzelfde werk doen als nu in het karteerstation. Ook nog eens veel flexibiliteit en een forse bezuiniging!”
Kleine investering
Het is jammer dat niet meer overheden overgestapt zijn naar het werken met True Ortho’s. Bertjan: “Er is uiteraard een aanvullend proces voor nodig en dat is een investering. Maar je vereenvoudigt er de werkwijze zoveel mee, dat dat de investering meer dan waard is. Misschien hebben sommige gebruikers nog het beeld dat het proces niet goed genoeg is om alle objecten in de BGT te kunnen karteren. Wij zien echter bij bronhouders dat dat vandaag de dag wel degelijk kan.
Grote besparing
En bedenk dat we met de bouwopgave van 1 miljoen huizen voor 2030, plus alle infrastructuurwerken die daaromheen mee gemoeid zijn, de komende jaren miljoenen objecten gaan wijzigen. Dan is het een eenvoudige rekensom hoeveel de True Ortho je gaat besparen. Temeer omdat mensen tegenwoordig ook geregeld thuis werken en hiervoor niet meer naar een karteerstation hoeven reizen.
Eigenaardigheden in gebouwen
Er zijn nog wel kleine beperkingen. Zie bijvoorbeeld onderstaand gebouw.
Bij dit gebouw zie je een aantal palen en een rood kader waarbinnen het dakvlak valt. De True Orthofoto kijkt alleen op het dak. Voor de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) is dat voldoende, maar voor de BGT zijn de eisen anders. Kennelijk loopt in de onderste etage van dit gebouw een deel van het gebouw niet door, maar staan daar palen. Een soort overkapping. Dat is op een True Ortho foto niet zichtbaar. Zulke eigenaardigheden treffen we echter aan bij minder dan 1% van de gebouwen in Nederland”.
Extra features
Met True Ortho’s wordt het karteren efficiënter. En daarnaast krijg je er nog extra mogelijkheden bij. Bertjan: “Bij het maken van de True Orthofoto wordt een hoogtebestand gemaakt. Dat is nu juist het principe: van elke pixel op de foto wordt geregistreerd hoe hoog het is, om elk detail precies loodrecht naar beneden te laten vallen en op de juiste plaats in het X/Y-vlak te zetten. Bij dit proces krijg je dus automatisch een perfect hoogtebestand mee, dat precies zo actueel is als de foto. Dat hoogtebestand is erg praktisch voor tal van toepassingen. Voor het bepalen van de hoogte van een gebouw bijvoorbeeld, tot op detailniveau van kleine dakkapelletjes op een kerkgebouw. Of de hoogte van de boom in de tuin van de buren. Maar je kunt ook een gedetailleerd profiel van een weg maken. Als je in Valkenburg woont, dan is het voor het voorspellen van de waterloop heel relevant om exact te weten waar de hogere en lagere delen van de weg zich bevinden”.
Objectdetectie op True Ortho’s
Een andere nieuwe toepassing van True Orthofoto’s is objectdetectie. Oftewel: een script op basis van Machine Learning voor het geautomatiseerd detecteren van specifieke objecten. Bertjan: “Neem bijvoorbeeld zonnepanelen. Voor de energietransitie willen gemeenten, provincies en het rijk graag zo exact mogelijk weten waar op dit moment al zonnepanelen liggen. Ook een leverancier van zonnepanelen zal daar overigens in geïnteresseerd zijn. Met een True Orthofoto detecteer je exact op welk pand ze liggen:
En dat kun je jaarlijks herhalen om heel precies vast te stellen of er mutaties zijn geweest. Hetzelfde kun je doen met gebouwen, zebrapaden, dakkapellen, noem maar op. Die algoritmes zijn er allemaal al. De investering die je doet om de BGT te karteren, is dus ook direct inzetbaar op andere beleidsterreinen.”
Wilt u ook kwalitatief betere data en hier meer mee kunnen doen? Neem contact op en ga in gesprek over de mogelijkheden van True Ortho’s voor uw organisatie.
Auteur: Tekstschrijvers.nl
Met dank aan Kavel 10 voor het beschikbaar stellen van het indrukwekkende beeldmateriaal!
