Verkiezingen coronaproof: informeer kiezers met de Druktemeter

Om lange rijen en drukte in stembureaus op 17 maart te voorkomen, kunnen gemeenten burgers informeren met de Druktemeter. Via een ‘smart editor’ geven leden van het stembureau via het web, smartphone of tablet de drukte door. Deze informatie wordt realtime gepresenteerd op een voor burgers toegankelijke kaart. De gemeente houdt altijd het overzicht via een handig dashboard.

Om het risico op verspreiding van Covid-19 op de verkiezingsdag zo klein mogelijk te houden, heeft de Kiesraad allerlei maatregelen getroffen om ervoor te zorgen dat stembureauleden veilig hun werk kunnen doen en kiezers veilig kunnen stemmen. Zo is het dragen van een mondkapje verplicht, is er een extra stembureaulid aanwezig dat er op let dat iedereen zich aan de 1,5-meter-regel houdt en worden er ‘kuchschermen’ geplaatst. Ook geografische informatie kan een ondersteunende rol spelen bij het zo veilig mogelijk organiseren van de verkiezingen. Een ‘druktemeter’ brengt in kaart, zoals de naam al doet vermoeden, op welk moment het op een stemlocatie druk of juist rustig is.

De Druktemeter bestaat uit drie onderdelen: een kaart geschikt voor een (gemeentelijke) website (presentatie), een dashboard voor gemeenten (monitoring) en een beheerapp voor stemlokalen (smart editor). Op basis van open data over de stemlokalen tijdens de provinciale verkiezingen is een openbare kaartlaag gemaakt in ArcGIS Online. Deze kaartlaag is het startpunt voor de drie pijlers van de druktemeter.

• Publieksversie: er zijn tal van manieren waarop een gemeente een informatieve kaart beschikbaar kan maken voor de burgers. De meest voor de hand liggende manier is embedden op de gemeentelijke website. Bovendien zijn er allerlei mogelijkheden die de kaart nog informatiever maken, denk hierbij niet alleen aan het filteren op drukte, maar ook of een stemlokaal toegankelijk is voor minder validen of dat er parkeergelegenheid aanwezig is. 
  
  
• Beheerapp: voor de stembureaus is een app ontwikkeld die geschikt is voor gebruik op mobiele apparaten en toegang geeft via een inlogcode. Een lid van het stembureau selecteert de juiste locatie, op de kaart of via het nummer van het stembureau, en geeft in een eenvoudig drop-down menu tijdens de openingstijden regelmatig de drukte op zijn of haar locatie aan.
  
  
• Dashboard voor gemeenten: de verantwoordelijkheid voor het organiseren van de verkiezingen ligt bij gemeenten en dat brengt zeker tijdens pandemie de nodige vraagstukken mee. De Tijdelijke wet verkiezingen Covid-19 geeft gemeenten onder andere de mogelijkheid om extra en bijzondere stemlocaties aan te wijzen, zoals in zorginstellingen. Om overzicht te houden op de drukte tijdens de verkiezingsdag is een dashboard een ideale tool.
  

Het idee van een druktemeter in corona-tijd is niet nieuw en heeft zichzelf al bewezen. De Gemeente Hilversum brengt sinds oktober de drukte in de winkelstraten op eenzelfde manier in kaart. Kleurt een winkelstraat op de kaart groen, dan is het relatief rustig. Is het rood of zwart, dan is even omlopen het dringende advies. Voor het meten van de drukte wordt in Hilversum gebruikgemaakt van WPS-signalen van mobiele telefoons, die door 17 sensoren worden opgepikt. 

Het succesvol informeren van kiezers over de drukte bij het stembureau begint bij het ontwikkelen van een duidelijke kaart voor uw gemeente. We hebben een eerste start gemaakt en helpen u graag verder met de verdere stappen. Download daarvoor dit whitepaper of neem contact met ons op.


Auteur: Mirjam Adriaanse van Tyto