Slimme GIS-oplossingen dragen bij aan socialer duurzaamheidsbeleid gemeente Wageningen

De gemeente Wageningen zet al jaren in op duurzaamheid en natuur. De afgelopen jaren is het team dat zich daarmee bezighoudt flink gegroeid. Bovendien heeft het team duurzaamheid korte lijntjes met het GIS-team van de gemeente, wat mooie initiatieven oplevert. Zo is er een groen/grijs-analysetool ontwikkeld, waarmee de gemeente meer inzicht krijgt in de status van groen en grijs in de gemeente en hier gerichter beleid op kan maken.

Inwoners van de gemeente Wageningen kunnen subsidie aanvragen voor het vergroenen van hun tuin. Wanneer ze tegels uit hun tuin halen en hier groen voor in de plaats zetten komt de gemeente ze financieel tegemoet. Met deze subsidieregeling wil de gemeente inwoners, bedrijven en instellingen helpen vergroenen. Om beter zicht te krijgen op de groen/grijs verhouding binnen de gemeente is in ArcGIS de groen/grijs analyse ontwikkeld. Deze brengt niet alleen de versteningspercentages van particuliere tuinen in kaart, maar ook van gemeentelijke grond. Chantal Steuten stond aan de basis van de groen/grijs-analyse. “Toen ik in januari 2022 begon als beleidsmedewerker klimaatadaptatie wilden we een aantal zaken in kaart gaan brengen om te kijken waar we stonden. De groen/grijs-analyse is het eerste initiatief dat wordt ontwikkeld.” Door het groen en grijs inzichtelijk te maken op de kaart wil het team duurzaamheid beter in beeld krijgen waar er nog terrein te winnen is in de gemeente. “De tool laat heel duidelijk zien welke wijken en buurten nog achterlopen op het gebied van vergroening. Dit helpt ons bij een meer gerichte aanpak in de communicatie. Het is altijd een beetje zoeken hoe je de mensen die je wil bereiken, het best kunt bereiken. Bewoners uit sommige wijken weten ons beter te vinden dan anderen. Als we in kaart hebben welke wijken wat achterlopen kunnen we daar meer aandacht aan besteden,” vertelt Chantal. 

Pascal van de Laak, geo-adviseur en GIS-beheerder is betrokken bij de ontwikkeling van de groen/grijs-analyse. Hij vertelt hoe de tool de groen/grijs-verhouding berekent. “Bij het particulier eigendom trekken we de BAG-panden af van de totale oppervlakte, zodat je de invloedssfeer overhoudt. Hetzelfde doen we op het gemeente-eigendom. Door dit te combineren kun je mooi zien hoe het groen in onze gemeente eruit ziet. Dit kunnen beleidsmedewerkers vervolgens toetsen aan de KPI’s op het gebied van vergroening en er beleid op maken.” Inmiddels is de tool bijna klaar, vertelt Pascal. “Bij de laatste versie bleek dat het systeem door de schaduwen niet alles kon classificeren als groen of grijs. Door nieuwe iteraties op basis van 25cm infraroodfoto’s te doen wordt dat opgelost. Verder is er al een StoryMap en een mooi dashboard ontwikkeld gemaakt voor de eindgebruikers.” Chantal verwacht dat de groen/grijs-analyse uiteindelijk ook openbaar wordt gemaakt. “Zo’n kaart is natuurlijk nooit helemaal waterdicht. Op deze manier kunnen bewoners zelf wijzigingen aangeven als de informatie over hun perceel niet klopt en wordt de kaart nog nauwkeuriger. Bovendien werkt de kaart hopelijk als een stimulans voor bewoners om mee te doen aan de vergroening.”

“We weten met het team duurzaamheid het GIS-team de laatste tijd steeds beter te vinden. Het is bijna te hopen dat de rest van de gemeente ze niet ook ontdekt, zodat ze voor ons veel opdrachten kunnen blijven doen,” lacht Chantal.

De groen/grijs-analysetool is lang niet de enige GIS-toepassing van de gemeente Wageningen. Ook met diverse energievraagstukken is het GIS-team aan de slag gegaan. Zo wil de gemeente inwoners die in de problemen komen door de hoge energieprijzen graag helpen met een energietoeslag. Maar wie heeft dit geld het hardst nodig en hoe bereik je deze mensen? Een slim GIS-model berekent op basis van meerdere factoren op hoeveel toeslag inwoners recht hebben. Lees in het Esri Magazine hoe deze methode tot stand is gekomen.