Inspiratiemiddag brengt belang van GIS voor assetmanagement tot leven

Het is de derde keer dat Esri Nederland een evenement organiseert rondom GIS en assetmanagement. Zaten er twee jaar geleden nog geen vijftig mensen in de zaal, voor het evenement vandaag waren er meer dan 200 inschrijvingen. 'Dat zegt iets over het belang van GIS voor assetmanagement,' zegt Bas Bijtelaar (business manager Esri Nederland), nadat hij de aanwezigen in het hoofdkantoor van KPMG te Amstelveen welkom heeft geheten. 

Het evenement, bedoeld voor iedereen die betrokken is bij of interesse heeft in assetmanagement, wordt bezocht door mensen uit allerlei sectoren: er zijn veel asseteigenaren zoals overheden, Rijkswaterstaat, waterschappen en gemeenten, maar ook advies- en ingenieursbureaus en aannemers hebben het evenement weten te vinden. Bijtelaar moedigt de deelnemers aan om vooral  met elkaar van gedachten te wisselen over elkaars verschillende aanpak.

Grote rol van GIS bij assetmanagement
De rol van GIS voor assetmanagement wordt steeds groter, signaleert Bijtelaar. Was die eerst vooral aan de operationele kant zichtbaar, met de huidige trend van datagestuurd werken en vooral  de daaruit voortvloeiende voorspellende mogelijkheden kan geografische informatie ook steeds meer op tactisch en strategisch niveau worden ingezet. Op het programma staan vandaag daarom vier presentaties die illustreren wat de toegevoegde waarde kan zijn van geografie en Geografisch Informatie Systeem ArcGIS bij het beheren van de assets.  

Financiële wereld
Als eerste is de gastheer aan de beurt: accountants- en adviesorganisatie KPMG laat zien hoe je   GIS in alle processen rond assetmanagement kunt inzetten. KPMG richt zich daarbij in het bijzonder op de vraag hoe je ook vanuit financieel perspectief er naar kunt kijken en zo goede afwegingen kunt maken.  'Wie van de aanwezigen is accountant?', vraagt Thomas de Ruyck van KPMG zich af. Er blijken er niet heel veel in de zaal te zitten. De link tussen de financiële wereld en assetmanagement is dan ook niet meteen vanzelfsprekend, stelt de Ruyck. Maar KPMG ziet wel degelijk kansen in de markt van Physical Asset Management, omdat financiële besluitvorming er een integraal onderdeel van zou moeten zijn. Assetmanagement is een multidisciplinaire activiteit, stelt de Ruyck. Niet alleen IT-ers, maar ook board room en finance kunnen worden betrokken in de besluitvorming.

Besluitvormingsprocessen 
Steeds meer bedrijven verzamelen data, zegt hij, maar in besluitvormingsprocessen wordt daar nog maar weinig gebruikt van gemaakt. Samen met Esri ontwikkelde KPMG daarom een methodologie  om dit beter mogelijk te maken. De Ruyck illustreert dit met een demo. Een luchthaven wilde van hun rioolmanagement een pro-actief proces maken. Tot nog toe was alles er op gericht om uitdagingen zo snel mogelijk aan te kunnen pakken: een reactief proces. Door allerlei data te verzamelen en die met elkaar te verbinden en te plotten op een kaart kwamen ze tot een beslissingsplatform waarop prioriteiten worden gevisualiseerd. Zo kunnen betere beslissingen beter genomen worden. Belangrijk is daarnaast het introduceren van asset based budgetting en het creëren van een gelijkmatig speelveld tussen technische en financiële mensen, zodat die dezelfde taal gaan spreken. Assetwaarderingen worden zo beter te begrijpen en te auditeren.

Van uitvoerend naar regierol
Daarna is het de beurt aan Rijkswaterstaat. Ada de Waard (Senior Adviseur Asset Management) vertelt hoe er bij Zee en Delta met GIS wordt gewerkt in relatie tot assetmanagement. Vroeger was Rijkswaterstaat een uitvoeringsorganisatie, maar inmiddels heeft het vooral een regierol. Werk dat ze vroeger zelf deden wordt nu gedaan door verschillende opdrachtnemers. Rijkswaterstaat moet daarin strategische keuzes maken. Belastinggeld moet zorgvuldig worden besteed, dus worden er kostenafwegingen gemaakt. Om dat te kunnen doen is data nodig: dat vormt het hart van de regie-organisatie, zegt De Waard. Geografische, assetmanagement en financiële systemen draaien om dat data-hart heen. Door drie kernpunten te noemen illustreert De Waard waarom GIS belangrijk is voor assetmanagement bij Dienst Zee en Delta. Allereerst zorgt het voor weinig administratie: door de koppeling tussen geografie en assets kunnen gegevens op een handige manier worden gealloceerd. Opdrachtnemers hebben daar dus weinig werk aan. Voor goede risico-inventarisatie is allocatie van groot belang, vervolgt De Waard. De ene afwateringskolk is namelijk de andere niet, en het maakt veel verschil of iemand als gevolg van een verstopping alleen natte voeten krijgt, of dat een hele fietstunnel niet meer te gebruiken is waardoor er een acuut gevaarlijke situatie ontstaat.  Tenslotte biedt GIS de mogelijkheid van een hoog detailniveau, dit is voor Rijkswaterstaat erg belangrijk. De Waard gebruikt een afgebroken lichtmast als voorbeeld. Waar in Nederland staan er nog meer lichtmasten van hetzelfde type en met dezelfde leeftijd? Je wilt die informatie hebben per afzonderlijke lichtmast. 

Van strategie naar uitvoering
Na de  pauze is het tijd om te kijken hoe de verbinding gemaakt kan worden van strategie op bestuurlijk niveau naar operationele uitvoering. De provincie Gelderland heeft zich de afgelopen tijd  gebogen over dit vraagstuk. Tegenwoordig wordt er in assetmanagement bij de provincie heel gericht gewerkt, legt Niels Reyngoud (projectleider implementatie assetmanagement bij Provincie Gelderland) uit. Wat is precies de functie van de assets en wat voor kwaliteitseisen stel je eraan? De assets leveren een bijdrage aan op hoger niveau gestelde doelen, zoals die van de provincie: duurzaamheid, verbonden en economische kracht. Om die koppeling goed te maken houdt de provincie drie pijlers aan:  balans in kosten, prestaties en risico's, het scheiden van rollen en verantwoordelijkheden en het evalueren en bijsturen na het uitvoeren van een proces. De provincie bracht in kaart hoe alle werkzaamheden omtrent assetmanagement met elkaar samenhangen. Wat heeft men van elkaar nodig in verschillende plekken in het proces? Daarnaast maakten ze een 'zichtlijn' die de vertaling weergeeft van in beleidsprogramma's vastgelegde taken en opgaven vanuit de provincie naar beheerkaders: wat wordt er verwacht vanuit beleid en hoe kan die verwachting worden vertaald naar het praktische beheer van bijvoorbeeld kunstwerken, groen en verhardingen? Om dit allemaal goed te kunnen doen is data essentieel, concludeert ook Reyngoud. Anton Vogels (Ambitiekompas) vertelt vervolgens hoe ze een raamwerk ontwikkelt hebben om abstracte ambities van bijvoorbeeld een provincie te vertalen naar concrete handelingen buiten, waarbij alle 'radertjes' in het proces elkaar voeden en iedereen op het juiste moment van de juiste informatie wordt voorzien. Voorheen werd dat namelijk nog vastgelegd in dikke, moeilijk bruikbare beleids- en beheerplannen. Een volgende stap is om, samen met Esri, scenario's met verschillende belangen op de kaart weer te geven om er zo meer mee te gaan spelen.

GIS en BIM een mooie toekomst
Frank de Zoeten, business developer bij Esri Nederland, sluit de dag af met een boeiende ontwikkeling: het steeds meer samenkomen van de werelden van GIS en BIM (Building Information Modeling). Hij legt uit hoe Esri en BIM-ontwikkelaar Autodesk  aan het onderzoeken zijn hoe hun respectievelijke werelden zich tot elkaar verhouden. GIS voedt BIM en andersom. Engineering is vak apart, maar vind plaats in de context van omgeving (GIS). De bedoeling is om de wereld van de omgeving en die van engineering (BIM) echt samen te voegen. Concreet is het plan dat onderdelen van de software van Autodesk een verbinding krijgen met het ArcGIS-platform van Esri. Hoe beide werelden elkaar kunnen aanvullen en versterken, illustreert de Zoeten met de combinatie die gemaakt is van de slogans van Autodesk en Esri: 'Make Anything with the Science of Where